کبودی های تصادفی : فاکتور های خطر، دلایل، درمان و پیشگیری
کبودی ها که به آن کوفتگی نیز گفته می شود ، زمانی اتفاق می افتند که آسیبی به بافت های زیر پوستی وارد شود ؛ این اتفاق به رگ های خونی آسیب رسانده و باعث تجمع خون در زیر پوست و بر جای ماندن لکه های سیاه ، آبی ، بنفش ، قهوه ای ، سبز یا زرد می شود.
با این حال ، کبودی ها معمولاً نگران کننده نیستند ، و در عرض چند روز یا چند هفته خود به خود بهبود می یابند.
کبودی تصادفی ممکن است بدون دلیل یا آسیب مشخصی اتفاق بیفتد . برخی از افراد بیشتر از دیگران مستعد کبودی تصادفی هستند و بسته به شرایط ، باید به متخصص بهداشت و درمان مراجعه کنند . برای اطلاعات بیشتر در مورد کبودی های تصادفی ، علت آن و زمان مراجعه به پزشک ، در ادامه مقاله همراه ما باشید.
چه فاکتور هایی در ایجاد کبودی های تصادفی دخیل اند؟
فاکتور های مختلفی مانند ژنتیک ، سن و جنسیت ، باعث ایجاد کبودی تصادفی می شوند.
در حالی که هیچ مدرکی مبنی بر وجود یک عامل ژنتیکی خاص که منجر به کبودی تصادفی شود ، وجود ندارد ، اما مطالعات نشان داده است افرادی که به راحتی کبود می شوند ، اغلب یکی از اعضای خانواده شان نیز این گونه است . این شرایط باعث می شود کار های روزمره ای که در حالت عادی مشکلی ایجاد نمی کنند ، باعث ایجاد کبودی های تصادفی در نقاط مختلف بدن شوند.
ژنتیک و کبودی تصادفی
در برخی افراد ، کبودی های تصادفی ممکن است تحت تأثیر ژن هایشان و صرفاً به دلیل ساختار فیزیکی آنها باشد . برای مثال ، رنگ پوست روشن و رگ های خونی نازک ، دو عاملی است که باعث می شود کبودی ها راحت تر ایجاد شده و تیره رنگ تر به نظر برسند.
علاوه بر ژنتیک ، پیری نیز می تواند عاملی برای کبودی نا شناخته باشد ؛ افراد مسن اغلب کبودی های تصادفی را به عنوان بخشی از روند طبیعی پیری تجربه می کنند ، زیرا به دلیل ضعیف شدن رگ های خونی ، حتی با آسیب های جزئی نیز مستعد کبودی اند . جنسیت نیز می تواند بر کبودی تأثیر بگذارد ، زیرا زنان راحت تر از مردان کبود می شوند.
چه چیزی باعث کبودی های تصادفی می شود ؟
دلایل مختلفی مانند برخی دارو ها ، کمبود مواد مغذی و شرایط پزشکی ممکن است منجر به کبودی های ناشناخته شوند که در ادامه به بررسی کامل این موارد می پردازیم.
1- دارو ها
برخی از دارو ها به دلیل تأثیر آنها بر بدن باعث به آسانی کبود شدن و یا کبودی های تصادفی می شوند ؛ یک سری دارو های مرتبط با کبودی های ناگهانی شامل:
- آسپیرین
- دارو های کنترل درد مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
- رقیق کننده های خون
رقیق کننده های خون و کبودی تصادفی
دارو های رقیق کننده خون برای افرادی تجویز می شود که با مشکلات لخته شدن خون دست و پنجه نرم می کنند . در زمان آسیب دیدگی ، خون ما به طور طبیعی لخته شده تا از خونریزی بیش از حد جلوگیری کند ؛ در صورتی که رقیق کننده های خون از این فرایند جلوگیری کرده و به دلیل تجمع بیش از حد خون در زیر پوست ، این دارو ها باعث به وجود آمدن کبودی پس از آسیب های جزئی می شوند.
2- اختلالات خونریزی
اختلالات خونریزی زمانی رخ می دهند که خون آن طور که باید لخته نمی شود . چندین اختلال خونریزی که می تواند باعث کبودی تصادفی فرد شود عبارتند از:
- هموفیلی A و B : هموفیلی A و هموفیلی B زمانی اتفاق می افتند که خون به درستی لخته نمی شود . هموفیلی A یک بیماری ژنتیکی است و هموفیلی B زمانی رخ می دهد که فرد یک فاکتور خاص (فاکتور IX) که باعث لخته شدن مناسب خون می شود را از دست بدهد.
- بیماری Von Willebrand (فون ویلبراند) : یک اختلال خونریزی ارثی است که باعث ایجاد مشکلاتی در لخته شدن خون می شود.
3- کمبود مواد مغذی
مواد مغذی برای همه عملکرد های بدن مهم هستند و دریافت نکردن ویتامین ها و مواد معدنی کافی می تواند باعث مشکلات سلامتی مختلفی شود . یکی از مشکلات سلامتی که می تواند از کمبود مواد مغذی ناشی شود ، کبودی های نا شناخته است . کمبود چندین مواد مغذی خواص می تواند باعث به آسانی کبود شدن و یا کبودی های تصادفی شود ، از جمله:
- ویتامین C : ویتامین C به دلایل زیادی که یکی از آنها بهبود زخم است ، مهم می باشد . بدون ویتامین C کافی در بدن ، ممکن است کبودی تصادفی رخ دهد.
- آهن : وجود آهن برای داشتن سلول های خونی سالم ضروری است و به رساندن اکسیژن به سراسر بدن و سلول ها کمک می کند ؛ بدون اکسیژن کافی ، احتمال کبودی پوست بیشتر می شود.
- ویتامین K : ویتامین K در لخته شدن خون نقش دارد . بدون ویتامین K کافی ، لخته های خون به سرعت تشکیل نشده و منجر به ایجاد خون بیشتر در زیر پوست و در نتیجه کبودی می شود.
کمبود ویتامین C و کبودی پا
اگرچه کمبود ویتامین می تواند منجر به کبودی تصادفی در کل بدن شود ، اما یک گزارش موردی نشان داد که در اثر کمبود ویتامین C ، کبودی در پاها بیشتر رخ می دهد.
4- دیابت
دیابت یک بیماری مزمن است که به دلیل ناتوانی بدن در تولید یا استفاده از انسولین ، هورمونی که برای مدیریت سطح قند خون طراحی شده است ، ایجاد می شود . این وضعیت می تواند منجر به کبودی هایی شود که بیش از حد طبیعی طول می کشد ، زیرا دیابت بر بهبود زخم تأثیر می گذارد.
دیابت و لکه های قرمز روی پوست
لکه های قرمز که لکه های خونی نیز نامیده می شوند ، گاهی شبیه به کبودی به نظر می رسند ، اگر چه به دلیل آسیب دیدگی ایجاد نشده و در اثر یک بیماری زمینه ای مانند دیابت به وجود می آیند . سایر علل شایع لکه های خونی عبارت است از : پایین بودن پلاکت های خون ، اختلالات لخته شدن خون ، التهاب در رگ های خونی و کمبود ویتامین C.
5- پایین بودن پلاکت های خون
پلاکت های خون ، سلول های خاصی هستند که در داخل خون وجود دارند . وقتی رگ های خونی آسیب می بینند ، پلاکت های خون به یکدیگر متصل شده تا مشکل را رفع کنند . افرادی که تعداد پلاکت های خون شان پایین است ، اغلب به راحتی کبود می شوند ، زیرا پلاکت های کمتری در خون آن ها برای ترمیم رگ های خونی آسیب دیده وجود دارد . تعداد کم پلاکت ها thrombocytopenia (ترومبوسیتوپنی) نامیده می شود ، و به چند علت بالقوه از جمله علل زیر رخ می دهد:
- برخی سرطان ها از جمله سرطان خون و سرطان طحال
- دارو های شیمی درمانی
- درمان های بیولوژیکی
- پرتو درمانی مغز استخوان یا لگن
- طحال بزرگ شده
🔎بیشتر بدانید : ترومبوسیتوپنی (Thrombocytopenia) اختلالی در پلاکت های خون یا ترومبوسیت ها است که باعث کاهش تعداد شان به کمتر از ۵۰۰۰۰ در هر میکرو لیتر خون می شود . تعداد پلاکت ها به طور طبیعی حدود ۱۵۰ هزار تا ۴۵۰ هزار عدد در هر میکرو لیتر خون است و تعداد پلاکت های زیر ۵۰۰۰۰ اورژانسی و زیر ۲۰۰۰۰ باعث مرگ ناشی از خونریزی گوارشی و مغزی می شود.
6- سندرم Cushing (کوشینگ)
سندرم Cushing (کوشینگ) زمانی که سطح کورتیزول ، هورمون استرس ، در خون بیش از حد بالا باشد ، ایجاد می شود . این سندرم به دلیل نازک کردن پوست ، به آسانی کبود شدن را در پی دارد.
7- سندرم Ehlers-Danlos (اهلرز- دانلوس)
سندرم Ehlers-Danlos (اهلرز- دانلوس)گروهی از بیماری های ارثی است که بر عملکرد و ساختار بافت های هم بند مانند پوست ، مفاصل و دیواره رگ های خونی تأثیر منفی می گذارد ؛ به همین دلیل ، کبودی آسان اغلب از علائم سندرم Ehlers-Danlos است.
8- لنفوم Non-Hodgkin (غیر هوچکین)
نوعی سرطان است که در سلول های لنفوسیتی ، که سلول های ایمنی طراحی شده برای کمک به مبارزه با عوامل بیماری زا هستند ، شروع می شود . اگر فردی به لنفوم Non-Hodgkin (غیر هوچکین) ، به ویژه در مغز استخوان اش مبتلا باشد ، تعداد سلول های خونی و تعداد پلاکت های خون کاهش پیدا کرده و منجر به مشکلات لخته شدن و کبودی های تصادفی می شود.
درمان کبودی تصادفی چیست ؟
در بسیاری از موارد ، کبودی های تصادفی اصلاً نیازی به درمان نداشته و خود به خود بهبود می یابد . اگر در ناحیه کبودی احساس درد می کنید ، کمپرس سرد بر روی آن ناحیه با کاهش جریان خون درد را کم تر کرده و یا می توانید روی کبودی را ببندید تا از تجمع بیشتر خون جلوگیری شود.
کبودی در اثر شرایط پزشکی زمینه ای ، با درمان آن بیماری برطرف می شوند ؛ بنابراین ، اگر به دلیل شرایط پزشکی از کبودی های تصادفی رنج می برید ، با پزشک مشورت کرده تا گزینه های درمانی مناسب را دریافت کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
تجربه کبودی تصادفی می تواند هشدار دهنده باشد ، اما همیشه نیازی به مراجعه به پزشک نیست ، مگر در صورتی که:
- کبودی از بین نمی رود.
- شما علت کبودی ها را نمی دانید و به طور مرتب نیز ایجاد می شوند.
- کبودی فوق العاده دردناک است.
آیا می توان از کبودی تصادفی جلوگیری کرد ؟
به طور کلی جلوگیری از کبودی ، به خصوص زمانی که علت آن نا شناخته باشد ، دشوار است . افراد فعال باید هنگام شرکت در فعالیت های بدنی ، احتیاط های خاصی را انجام دهند تا از آسیب هایی که می تواند منجر به کبودی شود ، جلوگیری کنند – این کار را می توان با پوشیدن لباس های محافظ هنگام ورزش یا انجام فعالیت های بدنی ای که احتمال آسیب دیدگی در آن ها کم تر است ، انجام داد.
و در نهایت...
در بسیاری از موارد ، کبودی های نا شناخته یا تصادفی ، نگران کننده نیستند و احتمالاً ظرف چند هفته خود به خود از بین می روند ؛ اما اگر مدام کبود می شوید و دلیل آن را نمی دانید ، به پزشک مراجعه کنید ، تا در صورتی که شرایط پزشکی زمینه ای یا کمبود مواد مغذی در ایجاد کبودی ها نقش داشته باشند ، شناسایی شده و از بین بروند.
منبع : verywellhealth